Laatst sprak ik een cliënt waarvan de relatie recent ten einde is gekomen. De kinderen moeten leren omgaan met de nieuwe situatie en met hun eigen gevoelens. We spraken over hoe verschillend kinderen daarin kunnen zijn. Toen schoot mij een thema te binnen waar ik al eerder over heb nagedacht: sterkgevoeligheid en problemen.
Antireactie
Kinderen die de stevigste reactie of antireactie geven, kunnen zomaar sterkgevoelig zijn. In hun gevoelige kant hebben ze allang de spanningen gevoeld tussen jou en je inmiddels ex-partner. Wat jullie dachten te verzwijgen en verhullen, had je sterkgevoelige zoon of dochter allang aangevoeld. Wat ze met die kennis gedaan hebben, is vaak minder zichtbaar. Dat wordt verborgen achter de sterke kant. Als je zelf sterkgevoelig bent, is de kans groot dat je die interne spanning waarneemt. Of je er wat mee kunt, ligt aan de band met je kind en wat er in de periode voorafgaand aan de scheiding gebeurd is. Ben je zelf niet (sterk-)gevoelig, dan is de kans aanwezig dat je de plank behoorlijk misslaat, met alle gevolgen van dien, vooral voor je sterkgevoelige kind.
Artikel in Trouw
In de Trouw van 5 februari 2022 stond op de voorpagina een artikel aangekondigd met als titel: ‘Opgroeien in een gesloten instelling’ en met bijschrift: ‘Je krijgt er vooral trauma’s bij, zeggen jongeren’. In het artikel komen Nienke (18 jaar, ‘De instelling is geen plek om op te groeien’),
Sanne (21 jaar, ‘Ze hebben geen idee wat ze met je aanmoeten’) en Carlijn (19 jaar, ‘Voor een gesprekje hadden ze meestal maar vijf minuten tijd’) aan het woord. Drie jonge vrouwen kijken terug op hun periode in een gesloten instelling. Ik keek eens goed naar de foto’s en nam mijn interne reactie waar: twee van de drie zijn sterkgevoelig. Nu ik de foto nog eens bekijk, schat ik in dat alle drie vrouwen sterkgevoelig zijn. Mijn oog valt ineens op een zinnetje: ‘Toch ben ik sommige hulpverleners wel dankbaar, er waren er die oog voor je hadden en je probeerden te helpen’. Het verschil tussen proberen te helpen en echt helpen heb ik beschreven in het blog ‘In therapie – 5 bolletjes graag’.
Hoe zit dat dan: sterkgevoelig zijn en problemen hebben?
Sterkgevoelige kinderen pikken veel signalen op, van zichzelf en van anderen. Dit speelt zich meestal af op een onbewust niveau, in ieder geval zolang ze niet weten dat ze sterkgevoelig zijn. In de gevoelige kant pakken ze veel op en met hun sterke kant kunnen ze zich verbergen voor de buitenwereld. Dat gaat al snel, want sterkgevoelige mensen moeten zich eerst veilig voelen en daarna kunnen ze zich openen. Als ze het idee hebben ‘dat die ander hun toch niet snapt’, dan openen ze zich niet en zetten hun sterke kant aan, het masker gaat op en je hebt geen idee van wat er werkelijk speelt. Tenzij je als ouder of hulpverlener zelf sterkgevoelig bent. Dit kan zover doorslaan dat een sterkgevoelig kind een probleemkind wordt. Vooral als ze de taak op zich nemen een broer of zus uit de wind te houden. Kinderen die in hun sterke kant hierin doorslaan, ontwikkelen in hun gevoelige kant steeds meer problemen. Als ze dan niemand hebben die hun echt begrijpt, dan zijn ze weer op zichzelf aangewezen en gaan ze maar weer door. Uiteindelijk kan dit proces leiden tot uithuisplaatsingen en gesloten instellingen. Als daar de hulp dan misgaat (voor toelichting die eerder genoemde blog), dan snap ik de opmerkingen zoals hierboven weergegeven van Nienke, Sanne en Carlijn.
Bekendheid sterkgevoeligheid
Dat sterkgevoelige mensen en kinderen soms zoveel mee moeten maken, gaat mij aan het hart. Het is mede daarom mijn passie om sterkgevoeligheid meer bekendheid te geven. Zodat mensen de kans krijgen zichzelf écht te leren kennen en zo voor zichzelf te zorgen.
Sterkgevoeligheid en criminaliteit
Verder denkend in de lijn van sterkgevoeligheid en problemen zie ik nog wat anders: criminaliteit en sterkgevoeligheid. Ik hielp eens een cliënt met een crimineel verleden. Hij herkende zich in ‘sterkgevoeligheid’. Een sterkgevoelige crimineel is een persoon die ergens in zijn leven een verkeerde afslag heeft genomen. Gaat hij echter verder op dat pad, dan krijgt hij of zij veel voor elkaar. En hij praat politie- en justitiemedewerkers en hulpverleners onder tafel. Tot ze een mede sterkgevoelige persoon tegenover zich vinden. Die prikt er dwars door heen.
Sterkgevoeligheid is een kracht en het is mooi als je die op de kloppende levensweg inzet. Zet je die kracht in op verkeerde levensweg, dan gaat het ook echt mis.
Oproep
Nienke, Sanne en Carlijn, ik hoop dat je deze blog onder ogen krijgt. Ik nodig jullie uit om te checken of jullie sterkgevoelig zijn en als dat zo is, kom eens langs voor verhelderingsgesprek.
Anderen, zoals Jeroen den Blijker en Tim van der Pal, medewerkers van Trouw en schrijvers van het artikel: willen jullie Nienke, Sanne en Carlijn wijzen op dit blog? Dat waardeer ik.
Geef een reactie