Geef dat stemmetje een stem

Stemmetje in je hoofd

Heb jij ook last van dat vervelende, zeurende, tergende stemmetje in je hoofd, dat overal commentaar op geeft? Dat altijd een kanttekening maakt bij wat jij zegt en dat het zelden met je eens is? Hij weet het altijd beter. Hij zorgt ervoor dat jij gaat malen en piekeren. Als het een beetje tegenzit, ook nog in de avonduren, zodat het ten koste gaat van je nachtrust.

Zwijgpoging

Heb jij de meest logische reactie al eens uitgeprobeerd: je ertegen verzetten, het wegduwen, het stemmetje het zwijgen opleggen. Jammer, dat lukt niet hè? Hij begint alleen maar harder te jammeren. Negeren dan? Ja maar, hoe dan? Lijkt dit niet een beetje op ‘denk niet aan een roze olifant’? Ook mislukt dus.

Aandacht

Als je hier rustig over nadenkt, dan is het eigenlijk wel logisch: wat je aandacht geeft, groeit. Ikea zegt: ‘Aandacht maakt alles mooier’. Maar dat is niet waar, aandacht maakt veel mooier. Maar aandacht maakt ook groter, vervelender, irritanter, enger, spannender en nog veel meer wat je niet wilt. Je bereikt dus het tegenovergestelde van wat je wilt bereiken en dus zit je nog steeds met dat stemmetje: ‘jij kunt het lekker toch niet, jij bent dom, iedereen is veel knapper dan jij’.

Nou, dat stemmetje dus. Wat moet je er dan mee?

Dat is eigenlijk verrassend eenvoudig: denk aan een grijze olifant. Neem ik je nou in de maling? Dat dacht een cliënt namelijk toen ik dit mailde. Nee, achter deze eenvoudige opmerking schuilt een waarheid als een koe. Als mensen kunnen we, tenminste zo lang we leven, niet niet denken. We kunnen wel ons denken ergens anders op richten. Dat is wat je doet als je aan een grijze olifant denkt: je richt je denken op wat je wenst te denken. Daarmee leid je de aandacht af van de dingen waar je niet aan wilt denken. Doordat je daar minder energie aan besteed, neemt de intensiteit af. En er ontstaat ruimte voor andere zaken. En dat is wat we willen.

Wat nog meer

Ik maak als orthopedagoog en psycholoog gebruik van het levensverhaal van een cliënt en van lichaamstaal. Lichaamstaal staat voor het non-verbale en het intuïtieve en het raakt ook aan visualiseren. Ik geef twee voorbeelden hoe ik cliënten die lastig gevallen werden door ‘zo’n stemmetje’ effectief verder heb geholpen. In een televisieprogramma zou je nu het zinnetje krijgen ‘don’t try this at home …’. Ik zeg: probeer het gerust eens uit, scheelt misschien een consult.

Nadja

Nadja vertelde over dat stemmetje en in de therapiesessie bleek het een persoontje te zijn dat op haar schouder stond te roeptoeteren. Hinderlijk, lastig en vervelend. Nadja heeft dit persoontje met een rustige, beheerste beweging van haar schouder geveegd. Het leidde tot wat ik noem een herzucht. Dit door mij gekozen woord toont aan dat in de diepere lagen, in dit geval van Nadja, iets geraakt wordt. Meer over de herzucht lees je in mijn boek, dat in augustus verschijnt.

De schouder van Nadja was leeg, maar waren we klaar? Nee, want een lege schouder kan zo weer gevuld worden. Door middel van visualiseren hebben we een bord ‘verboden te parkeren’ gepakt en op haar schouder gezet.

Een ander voorbeeld van visualiseren paste ik toe bij Meyke. Zij is visueel ingesteld en dat bevordert de werkzaamheid van visualiseren. Meyke had groei doorgemaakt en was door een ingrijpende levensgebeurtenis teruggezakt. En een stemmetje bevestigde dat steeds door te zeggen ‘dat zij het toch niet kon’, ‘dat zij niet geschikt was’. Dat stemmetje vulde haar hele hoofd, het lukte haar niet om aan iets anders te denken. En dat straalde ze uit. Ik heb Meyke gevraagd of ze die stem kon vastpakken. Dat lukte en ze kon de stem ook aan mij geven. We hebben de stem body gegeven door een stevige lat te gebruiken. Samen hebben we de stem vastgehouden en we hebben geëxperimenteerd: samen vasthouden, ik alleen, zij alleen, met stevige greep of juist losjes op de handen. En we stelden steeds de vraag: wat gaat er door je gevoelslaag heen. Uiteindelijk hebben we de stem weggezet. Meyke rapporteerde meer rust en ruimte in haar hoofd. Meyke ging lichter naar huis dan toen ze kwam.

Thuis voor psycholoog spelen

Er is nog een methode die ik als psycholoog toepas en die jij thuis ook uit kan voeren. Ik pas hem toe bij cliënten als aanvulling op de gesprekken en ook als los product: schrijftherapie volgens mijn eigen methode van intuïtief schrijven. Je zet je pen gedurende een bepaalde tijd, vijf, tien, twintig minuten, op papier en schrijft. Je denkt niet na, je schrijft. Boven aan het papier staat ‘Stemmetje’. En dat is waar je over schrijft, achter elkaar door, zonder te denken, je laat je intuïtie stromen en je schrijft. Je geeft het stemmetje gedurende een afgebakende tijd de volle aandacht, maar niet denkend, puur intuïtief. Ik schat in dat het stemmetje uit zijn voegen barst. Zoveel aandacht had hij niet verwacht en tegen daglicht kan hij niet echt.

Na uren, dagen, maanden borrelen en bruisen als een ondergronds actieve vulkaan barst de puist los: troep, stenen en lava worden naar buiten gespuugd. En dan? Dan verandert je toon, je wordt milder, rustiger, lichter. De lava heeft de grond bereikt, is afgekoeld en maakt de bodem vruchtbaar.

Aan de slag jij, pak aan dat stemmetje.

©FrankOdding, psycholoog NIP en orthopedagoog, gespecialiseerd in sterkgevoeligheid en grenzen.

P.S. laat je in een reactie weten hoe het gegaan is?